I – OSNOVNE ODREDBE
Član 1. ovoga zakona definiše predmet ovoga zakona.
Član 2. određuje da se poslovima vještačenja bave fizičke i pravne osobe koje ispunjavaju uvjete propisane ovim zakonom, organi Bosne i Hercegovine, organi uprave u Federaciji Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: organi vlasti) koji u okviru zakonom propisanih ovlaštenja vrše poslove vještačenja, te javne ustanove koje su registrovane za poslove vještačenja. Dalje, vještak poslove vještačenja obavlja samostalno ili u ime pravne osobe ili organa vlasti, te u ime javnih ustanova koje su registrovane za poslove vještačenja. Također, ovim članom određuju se oblasti za koje se obavljaju poslovi vještačenja.
II - UVJETI I POSTUPAK IZBORA I IMENOVANJA VJEŠTAKA
Član 3. propisuje da za vještaka može biti imenovana osoba koja ispunjava opšte i posebne uvjete, te uslove koji sprečavaju da određena osoba bude imenovana za vještaka.
Član 4. definiše da federalni ministar pravde (u daljem tekstu: ministar) objavljuje javni poziv za imenovanje vještaka. Javni poziv se objavljuje u Službenim novinama FBiH, dvjema dnevnim novinama, te na internet-stranici Federalnog ministarstva pravde (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Član 5. propisuje da osoba koja se prijavljuje na javni poziv za imenovanje vještaka navodi oblast i odgovarajuću podoblast ili specijalnost za koju podnosi prijavu.
Član 6. određuje da se, radi provođenja procedure za imenovanje vještaka, utvrđivanja prijedloga liste vještaka i postupanja po primjedbama na rad vještaka imenuje Komisija. Ovu komisiju imenuje ministar.
Član 7. određuje da se provodi testiranje kandidata za vještaka, te da troškove testiranja snose kandidati.
Član 8. propisuje da se kandidati za vještaka na testiranju ocjenjuju “zadovoljava" ili “ne zadovoljava". Komisija predlaže da se za vještaka imenuje kandidat koji na testiranju dobije ocjenu “zadovoljava", a ministar ga imenuje rješenjem. Vještak se imenuje na period od šest godina i može biti ponovno imenovan. Vještaku kojem istekne period od šest godina produžava se mandat na novih šest godina ukoliko podnese zahtjev Ministarstvu. Kandidatima koji dobiju ocjenu „ne zadovoljava“ odbija se rješenje.
Član 9. propisuje da osoba koja je imenovana za vještaka, prije početka vršenja dužnosti, potpisuje svečanu izjavu koju dostavlja Ministarstvu.
Član 10. definiše postojanje Liste vještaka i Liste pravnih osoba, te informacije koje ona sadrži. Ove liste se objavljuju u Službenim novinama FBiH i obavezujuće su za sud, tužilaštvo ili drugi organ koji vodi postupak.
Član 11. definiše postojanje Imenika vještaka i sadržaj.
Član 12. obavezuje vještaka da prijavi Ministarstvu svaku promjenu podataka do koje dođe, a nalazi se u Imeniku vještaka.
Član 13. definiše da vještak ima pečat i oblik i tekst pečata.
Član 14. definiše da vještak ima službenu iskaznicu, te izgled i sadržaj iskaznice.
Član 15. propisuje da se o izdatim iskaznicama vodi evidencija.
Član 16. definiše uslove za oduzimanje i poništavanje službene iskaznice.
Član 17. uređuje postupke u slučaju da vještak izgubi službenu iskaznicu.
III – PRAVA I OBAVEZE VJEŠTAKA
Član 18. određuje da je vještak nezavisan u svom radu.
Član 19. propisuje da vještak ima pravo na nagradu za obavljeno vještačenje i naknadu troškova nastalih u vezi sa vršenjem poslova vještaka, u skladu sa odredbama Tarife o nagradi i naknadi troškova za rad vještaka (u daljem tekstu: tarifa). Tarifu donosi ministar, uz prethodno pribavljeno mišljenje Federalnog ministarstva finansija, te se Tarifa objavljuje u Službenim novinama FBiH.
Član 20. propisuje da je vještak dužan da vodi Dnevnik izvršenih vještačenja, te sadržaj dnevnika.
Član 21. određuje da je vještak dužan poštovati rokove za vještačenje, te postupanje u slučaju objektivne spriječenosti da se ispoštuju određeni rokovi, odnosno kada su vještačenja kompleksna i zahtijevaju duže rokove.
Članom 22. određuje da je, ako se odluka suda, tužilaštva ili drugog organa koji vodi postupak odnosi na vještačenje koje ne odgovara oblasti, podoblasti ili specijalnosti za koju je vještak imenovan, vještak je o tome dužan, bez odgađanja, a najkasnije u roku od tri dana od dana prijema odluke, obavijestiti sud, tužilaštvo ili drugi organ koji vodi postupak.
Član 23. obavezuje vještaka na čuvanje onoga što je saznao vještačenjem kao tajne.
Član 24. obavezuje vještaka na kontinuirano stručno usavršavanje.
Član 25. propisuje da je vještak dužan osigurati se od odgovornosti za štetu pričinjenu trećim osobama zbog vršenja poslova vještačenja protivno zakonu i drugom propisu. Minimalni iznos osiguranja iznosi 100.000 KM.
IV – NADZOR NAD RADOM VJEŠTAKA
Članom 26. propisuje se da su sud, tužilaštvo ili drugi organ koji vodi postupak dužni pratiti rad vještaka i o svojim zapažanjima obavještavati Ministarstvo. Ukoliko dođe do izricanja opomena ili novčanih kaznih vještaku, sud će o tome obavijestiti Ministarstvo.
Član 27. određuje da sud, tužilaštvo ili drugi organ koji vodi postupak mogu Ministarstvu dostavljati primjedbe na rad vještaka.
Član 28. propisuje postupanje ministra i Komisije po prijemu primjedbi na rad vještaka.
Članom 29. ovlašćuje se Komisija da, ukoliko utvrdi da je vještak prekršio zakon ili pravila struke, izrekne jednu od sljedećih mjera:
a) javnu opomenu, koja se bez odgađanja objavljuje u Službenim novinama Federacije BiH,
b) zabranu obavljanja poslova vještačenja u trajanju od jedne do tri godine,
c) razrješenje vještaka
Članom 30. definišu se načela pod kojima se izriču mjere protiv vještaka.
Član 31. propisuje da vještak nema pravo na žalbu na rješenja Komisije o izricanju mjera.
Član 32. propisuje da ako protiv vještaka tokom trajanja mandata bude potvrđena optužnica, ministar će donijeti rješenje kojim će se vještaku privremeno zabraniti obavljanje poslova vještačenja.
Članom 33. definisani su uslovi za razrješenje vještaka.
V – ORGANI I PRAVNE OSOBE KOJE OBAVLJAJU POSLOVE VJEŠTAČENJA
Član 34. propisuje da vještačenja mogu vršiti organi Bosne i Hercegovine, organi vlasti i javne ustanove koji u okviru zakona ili drugog propisa utemeljenih ovlaštenja vrše poslove vještačenja.
Članom 35. ovlašćuje se da Federacija, kanton, grad ili opština ili druga pravna ili fizička osoba mogu osnovati privredno društvo za obavljanje poslova vještačenja.
Članom 36. definisani su opšti i posebni uvjeti za upis pravnih osoba u Imenik pravnih osoba.
Član 37. određuje sadržaj Imenika pravnih osoba.
Članom 38. obavezuju se pravne osobe, kao i organi vlasti, da obavještavaju Ministarstvo o svim promjenama podataka.
Član 39. određuje mogućnost brisanja pravnih osoba iz Imenika pravnih osoba ukoliko su prestala ispunjavati uslove za upis.
Član 40. propisuje da su organi Bosne i Hercegovine, organi vlasti i javne ustanove, koje u okviru zakonom propisanih ovlaštenja vrše poslove vještačenja, i pravne osobe upisane u Imenik pravnih osoba dužni izvršiti vještačenje koje naloži sud, tužilaštvo ili drugi organ koji vodi postupak.
Članom 41. obavezuju se organi Bosne i Hercegovine, organi vlasti i javne ustanove da posjeduju osiguranje od odgovornosti za štetu pričinjenu trećim osobama zbog vršenja poslova vještačenja protivno zakonu i drugom propisu, pravilima struke i domaćim i međunarodnim standardima. Minimalni iznos osiguranja iznosi 200.000KM.
VI – OBAVLJANJE POSLOVA VJEŠTAČENJA I ANGAŽOVANJE VJEŠTAKA I PRAVNIH OSOBA
Članom 42. propisuje se da poslove vještačenja u Federaciji mogu obavljati vještaci i pravne osobe ovlaštene za obavljanje poslova vještačenja sa teritorije cijele Bosne i Hercegovine. U slučaju da na teritoriji BiH nema vještaka ili pravne osobe odgovarajuće struke, vještačenje može u pojedinačnim slučajevima vršiti i vještak iz druge države, koji po zakonu te države obavlja poslove vještačenja.
Član 43. definiše redoslijed angažovanja vještaka i pravnih osoba u skladu sa redoslijedom vještaka utvrđenog u listi vještaka za određenu oblast, podoblast ili specijalnost za koju se određuje vještačenje u konkretnom predmetu. Ukoliko pravila postupka dozvoljavaju da se vještak odredi na saglasan prijedlog stranaka u postupku, može se odrediti vještak, ne primjenjujući redoslijed vještaka utvrđen u Listi vještaka za konkretnu oblast, podoblast ili specijalnost. Također, utvrđeni redoslijed u Listi vještaka se može zanemariti u slučajevima kada bi se angažovanjem vještaka po redoslijedu narušio princip ekonomičnosti postupka i prouzrokovali nepotrebni ili neopravdani troškovi postupka.
VII – DRŽAVLJANI DRŽAVA ČLANICA EVROPSKE UNIJE I DRŽAVA POTPISNICA SPORAZUMA O EVROPSKOM PRIVREDNOM PROSTORU
Član 44. propisuje da državljani država članica Evropske unije i država potpisnica Sporazuma o Evropskom privrednom prostoru, koji u matičnoj državi nisu imenovani za vještaka, mogu biti imenovani za vještaka u Federaciji ako ispunjavaju ovog zakona.
Članom 45. omogućava se državljanima država članica Evropske unije i država potpisnica Sporazuma o Evropskom privrednom prostoru, koji su u matičnoj državi imenovani za vještaka i koji u Bosni i Hercegovini žele obavljati poslove vještačenja pod nazivom iz svoje matične države, da se mogu upisati u Imenik vještaka. Predviđen je postupak za upis u Imenik vještaka, te obaveza o osiguranju.
Član 46. definiše privremeno imenovanje osoba iz člana 45. i njihovo brisanje iz Imenika vještaka.
Član 47. propisuje obavezu osiguravanja od odgovornosti za obavljanje poslova vještačenja i u svojoj matičnoj državi.
Član 48. uređuje postupak u slučaju promjene podataka.
VIII - PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
U članovima od 49. do 53. definišu se prelazne odredbe i obaveza ministra da donese odgovarajuće podzakonske akte koji su u skladu sa ovim zakonom. Odredbe članova od 44. do 48. ovog zakona počet će se primjenjivati od dana punopravnog članstva Bosne i Hercegovine u Evropskoj uniji.
