Članom 1. dopunjuje se član 2. Zakona kojim su uređeni pojmovi: elektronski novac, naknade, račun za obavljanje platnog prometa (platni račun) i učesnik – fizičko lice.
Članom 2. dodaje se novi član 3a. kojim se utvrđuju izuzeci od primjene Zakona o unutrašnjem platnom prometu, s obzirom na to da su u praksi uočene određene transakcije koje pomažu izvršavanje plaćanja, ali u svojoj naravi ne predstavljaju platne transakcije u smislu ovog zakona.
Tako se odredbe ovog zakona ne primjenjuju na transport i prenos gotovog novca, kao ni na njegovo prikupljanje, obradu i isporuku, koje vrše subjekti koji su registrovani i imaju odobrenje za obavljanje poslova obezbjeđenja lica i imovine u skladu sa posebnim propisima, usluge plaćanja sa povratom gotovine, platne transakcije zasnovane na vaučeru ili drugoj potvrdi (npr. poklon-vaučeri, vaučeri za hranu) i slično.
Članom 3. predloženi su novi članovi od 7a. do 7g. Zakona.
Članom 7a. predloženo je da Agencija za bankarstvo Republike Srpske propisuje listu najreprezentativnijih usluga povezanih sa platnim računom za koje fizička lica plaćaju naknade. Agencija, prilikom utvrđivanja ove liste, uzima u obzir usluge koje fizička lica najčešće koriste u vezi sa platnim računom, kao i usluge koje fizičko lice izlažu najvećem trošku. Ovim novinama se fizičkom licu olakšava upoređivanje ponuda različitih ovlaštenih organizacija tako da, umjesto da obilazi ovlaštene organizacije i raspituje se o visini pojedinih naknada ili da ih traži po internet-stranicama ovlaštenih organizacija, fizičko lice će lako, brzo i jednostavno moći to učiniti uvidom u podatke o platnim uslugama sa liste najreprezentativnijih usluga i visinama naknada za pružanje istih kod različitih ovlaštenih organizacija, a koji će biti objavljeni na internet-stranici Agencije.
Članom 7b. utvrđena je obaveza ovlaštene organizacije da fizičkom licu na njegov zahtjev, zajedno sa drugim informacijama utvrđenim ovim i drugim zakonima, dostavi informativni pregled usluga i naknada u pisanoj formi ili elektronskom obliku, bez naknade. Informativni pregled usluga i naknada predstavlja dokument koji sadrži spisak usluga sa liste najreprezentativnijih usluga koje ovlaštena organizacija pruža i podatke o pojedinačnoj naknadi za svaku takvu uslugu. Takve informacije, koje su sažete, standardizovane i jednostavne za upoređivanje, pomoći će fizičkim licima u boljem razumijevanju i upoređivanju naknada između različitih ovlaštenih organizacija, s obzirom na to da će sve ključne informacije biti sažete u jednom dokumentu i lako razumljive.
Članom 7v. definisano je da je ovlaštena organizacija dužna da fizičkom licu, najmanje jednom godišnje, bez naknade, dostavi ili na drugi način učini dostupnim izvještaj o svim naknadama za usluge povezane sa platnim računom, na ugovoreni način. Na taj način, fizičko lice će jednom godišnje, na jednom dokumentu, biti detaljno informisano o svim naknadama i kamatama koje mu je zaračunala njegova ovlašćena organizacija u proteklih godinu, što dosad nije bio slučaj.
Članom 7g. zadužena je Agencija za bankarstvo Republike Srpske da na svojoj internet-stranici objavljuje uporedive podatke o naknadama koje ovlaštene organizacije naplaćuju od fizičkog lica za usluge navedene u listi najreprezentativnijih usluga. Ovlaštene organizacije dužne su da na svojoj internet-stranici obezbijede vezu sa sadržajem na internet-stranici Agencije. Pristup navedenoj stranici biće besplatan i fizičkim licima omogućiti dobijanje jasnih, sažetih i tačnih informacija o naknadama koje naplaćuju ovlaštene organizacije u Republici Srpskoj, te će na taj način fizička lica vrlo jednostavno moći odabrati najpovoljniju ovlaštenu organizaciju.
Članom 4. dodaju se novi članovi od 8a. do 8d. Zakona.
Članom 8a. propisani su uslovi i način otvaranja osnovnog platnog računa. Fizičko lice koje ima prebivalište u Republici Srpskoj, a koje nema otvoren drugi platni račun za obavljanje platnog prometa, ima pravo da kod ovlaštene organizacije podnese zahtjev za otvaranje i korišćenje osnovnog platnog računa sa osnovnim uslugama (osnovni platni račun). Osnovni platni račun predstavlja račun koji nudi osnovne platne usluge i koristi se za izvršavanje platnih transakcija u konvertibilnim markama te obuhvata minimalne platne usluge: usluge koje omogućavaju sve radnje potrebne za otvaranje, vođenje i zatvaranje tog platnog računa, usluge koje omogućavaju uplatu novčanih sredstava na platni račun i primanje uplata od trećih lica, usluge koje omogućavaju isplatu gotovog novca sa platnog računa na šalterima ili bankomatima ovlaštene organizacije i određeni broj usluga platnih transakcija mjesečno, to jest prenosa novčanih sredstava (debit-transferom, korištenjem platne kartice, uključujući plaćanje putem interneta i kredit-transferom).
Članom 8b. definisani su razlozi za odbijanje zahtjeva za otvaranje osnovnog platnog računa, načini obavještavanja lica o odbijanju te pravo na prigovor i zaštitu prava u slučaju odbijanja.
Članom 8v. uređena je naknada povezana sa osnovnim platnim računom. Zakonom je definisano da ovlaštene organizacije pružaju usluge vezane za osnovni platni račun besplatno ili uz razumnu naknadu. Predlaže se da naknada za usluge osnovnog platnog računa za fizička lica koja su socijalno osjetljive kategorije korisnika finansijskih usluga ne može biti veća od 0,15% prosječne mjesečne neto plate isplaćene u Republici Srpskoj prema podacima Republičkog zavoda za statistiku za prethodnu kalendarsku godinu. Također, smanjeno je ograničenje iznosa po platnoj transakciji koja je obuhvaćena osnovnim platnim računom sa 500 KM na 100 KM, iz razloga što taj iznos predstavlja prosječnu vrijednost računa za komunalne usluge te je izvršeno preciziranje u smislu da sedam usluga izvršavanja platnih transakcija podrazumijeva one transakcije za koje ovlaštene organizacije inače naplaćuju naknadu fizičkim licima u skladu sa svojom poslovnom politikom.
Članom 8g. propisane su informacije koje je Agencija za bankarstvo Republike Srpske dužna da objavljuje u vezi sa osnovnim platnim računom. Takođe, utvrđena je obaveza ovlaštene organizacije da fizičkom licu, bez naknade, pruži jasne i razumljive informacije i objašnjenja o uslugama koje nudi u okviru osnovnog platnog računa i uslovima korištenja tih usluga i naknada u vezi sa osnovnim platnim računom.
U članu 8d. utvrđeni su uslovi pod kojim ovlaštena organizacija može jednostrano raskinuti ugovor o osnovnom platnom računu te obaveze ovlaštene organizacije u slučaju raskida ugovora. Precizirano je da se na pitanja raskida ugovora o osnovnom računu, kao i raskida ostalih ugovora o platnom računu koja nisu uređena ovim zakonom, primjenjuju odredbe zakona o obligacionim odnosima.
Članom 5. predlaže se dopuna člana 12. Zakona na način da poslovni subjekti i fizička lica mogu imati otvorene račune kod više ovlaštenih organizacija, prema vlastitom izboru, osim fizičkog lica koje ima otvoren osnovni platni račun.
Članom 6. predlaže se dopuna člana 15a. Zakona na način da registar računa fizičkih lica, pored podataka definisanih Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o unutrašnjem platnom prometu, sadrži i podatak o statusu računa fizičkog lica u smislu da li na računu postoje evidentirani, a neizmireni nalozi za prinudnu naplatu.
U članu 7. izvršene su izmjene člana 15v. Zakona na način da je dodato da APIF može omogućiti pristup podacima iz Registra računa fizičkih lica za potrebe ovlaštenih organizacija radi otvaranja osnovnog računa i u postupku otvaranja platnog računa fizičkom licu radi provjere statusa drugih računa, ali samo pod uslovom da je lice na koje se ovi podaci odnose prethodno dalo pisani pristanak.
Članom 8. predložena je dopuna novim članovima 15đ, 15e, 15ž. i 15z. Zakona.
Članom 15đ. predloženo je uspostavljanje Registra sefova fizičkih lica i Registra sefova poslovnih subjekata.
Članovima 15e. i 15ž. propisano je da registri sefova fizičkih i poslovnih subjekata predstavljaju elektronske baze podataka koje sadrže podatke o korisnicima sefova koji su fizička lica i poslovni subjekti. S ciljem uspostavljanja sveobuhvatne baze podataka, predlaže se da se podaci koji se vode u registru odnose kako na podatke o korisniku sefa, tako i na podatke o licima koja su ovlaštena da pristupaju sefu.
Članom 15z. propisuje se da podaci o sadržini sefova nisu javno dostupni, dok je APIF dužan da u postupku prikupljanja, obrade i korištenja tih podataka postupa u skladu sa propisima kojima se uređuje poslovna tajna i zaštita ličnih podataka. Pristup registrima omogućen je uskom krugu ovlašćenih korisnika, tačnije sudovima, organima nadležnim za borbu protiv organizovanog kriminala i korupcije te sprečavanja pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti.
U članu 9. izvršena je dopuna člana 38. Zakona u smislu da je zabranjeno ovlaštenoj organizaciji da fizičkim licima na čijim računima postoje evidentirani, a u cijelosti neizvršeni nalozi za prinudnu naplatu, otvara nove račune. Utvrđeno je da ovlaštene organizacije ne mogu zatvoriti račun fizičkog lica na čijem računu postoje evidentirani, a neizvršeni nalozi za prinudnu naplatu.
Članovima 10. i 11, kojima su predložene izmjena i dopune člana 48. Zakona i dodavanje novih članova 49g, 49d, 49đ. i 49e. Zakona, utvrđeni su prekršaji i novčane kazne za ovlaštene organizacije, APIF i lica koju mogu imati uvid u Registar sefova fizičkih lica i Registar sefova poslovnih subjekata, kao i odgovorna lica u ovim licima.
Članom 12. predloženo je dodavanje novih čl. 54v, 54g. i 54d. Zakona, kojima su utvrđeni rok za donošenje podzakonskih akata kojima bi detaljnije bila razrađena tehnička i druga pitanja od značaja za sprovođenje Registra sefova fizičkih lica i Registra sefova pravnih lica, rok u kojem su ovlaštene organizacije dužne da APIF-u dostave podatke o sefovima fizičkih lica i poslovnih subjekata, otvorenim prije donošenja ovog zakona, rok u kojem je Agencija za bankarstvo Republike Srpske dužna da donese podzakonske akte, kao i rok u kojem su ovlaštene organizacije dužne da usklade poslovanje, organizaciju i opšte akte sa ovim zakonom.
Članom 13. uređuje se stupanje na snagu ovog zakona.
